Tadeusz Rolke - Będzie dobrze / It Will Be Fine - wernisaż

Tadeusz Rolke - Będzie dobrze

Wernisaż: 9.08.2018, godz. 18.00
Czas trwania wystawy: 10.08-15.09.2018

Wystawa organizowana we współpracy z Fujifilm Polska. Wszystkie zdjęcia Tadeusz Rolke wykonał aparatem Fujifilm X-T20.

Kiedyś będzie dobrze, ale czy lepiej? Nie jest to już takie oczywiste, jak na początku lat 90., kiedy Tadeusz Rolke spacerował po Warszawie z aparatem i dokumentował społeczne zmiany – stragany z mięsem w Śródmieściu Warszawy, pomniki minionej władzy, kawiarnie i nowych Polaków – konsumentów. Wybrane zdjęcia z tamtego okresu można było zobaczyć na poprzedniej prezentacji Rolkego w Le Guern „Jutro będzie lepiej”. Na obecnej wystawie deklaracja zawarta w tytule jest dużo skromniejsza. Brzmi wręcz jak pocieszenie.

„Będzie dobrze” to zbiór fotografii warszawskiej Pragi – dzielnicy miejscami równie malowniczej, co zaniedbanej, a ostatnio coraz częściej ulegającej gentryfikacji. Rolke nie dokumentuje już jednak tych zmian, procesu opanowania starego przez nowe i społecznego rozwarstwienia, lecz zatrzymuje się na detalu. Przeciąg wybrzuszający firankę w oknie zdewastowanej kamienicy. Zardzewiała kłódka zamocowana z tajemniczego powodu na balustradzie. Dziecięcy dywan wiszący na trzepaku. Kolorowe śmieci. Napis „Będzie dobrze” wysprejowany na murze. To wszystko są niepozorne zjawiska, które Rolke zamyka w kadrach niemal abstrakcyjnych, tworząc osobiste archiwum fenomenów.

Niektórym może się tu przypomnieć komiks „Tytus, Romek i A’Tomek” z 1987 roku, w którym główny bohater przechodzi test na „wrażliwość na piękno otaczającego świata”. Przyjaciele prowadzą go na zaniedbaną ulicę i pokazują sterty kolorowych śmieci. Bohater jest zdegustowany, jednak sam autor komiksu komentuje: „Gdyby Tytus miał duszę artysty, widziałby nie brudy, a wspaniałe układy kompozycyjne. Linie pionowe równoważą poziome. Idealne zestawienie barw”. Rolke wydaje się wchodzić w tę właśnie konwencję. Opowiadając o pracach z cyklu „Będzie dobrze”, przywołuje Marcela Duchampa i jego „ready mades”, mówi o dziełach sztuki ukrytych w miejskich zaułkach i odnajdywanych przez niego podczas spacerów z aparatem, o gotowych obrazach, które z kliszy można byłoby przenieść bezpośrednio na płótno. Czy jednak warstwa estetyczna wyczerpuje potencjał tych zdjęć? Nie. Bo wiadomo już przecież, że nie będzie tak dobrze, jak wydawało się w latach 90. Zmiany społeczne nie doprowadziły do cudownego przeobrażenia miast i nie zasypały społecznych podziałów. Tadeusz Rolke wie, że opowiadanie o tym za pomocą tych samych środków, co prawie trzydzieści lat temu, nie jest konieczne. Tym razem to, co ważne, ukryte jest za firanką i zamknięte na kłódkę.

/

Tadeusz Rolke - It Will Be Fine

Exhibition opening: August 9, 2018, 6 p.m.
Exhibition on view: August 10 – September 15, 2018

Exhibition organised in cooperation with Fujifilm Poland. All photographs have been taken by Tadeusz Rolke with Fujifilm X-T20.

It will be fine. But will it get better? That is not as obvious as it was in the early 1990s, when Tadeusz Rolke walked the streets of Warsaw with a photo camera, taking a record of the social transition of the time: butcher stalls in downtown Warsaw, monuments of “ancien regime”, cafés, and the new Poles reinvented as consumers. Selected photographs of that era were presented at Rolke’s previous exhibition at Le Guern, which was titled “Tomorrow Will Be Better.” The declaration in the title of the present exhibit is much more modest. It sounds like a consolation.

“It Will Be Fine” is a collection of photographs of the Warsaw district of Praga, a neighbourhood as picturesque as it is shoddy, even in the light of recent gentrification. Instead of creating a record of the change: the old being taken over by the new and the emerging social stratification, Rolke focuses on the detail. A gust of wind flaps a curtain in the window of a rundown tenement house. A rusty padlock fastened, for reasons unknown, onto a railing. A children’s room carpet hanging down from an iron bar, about to be beaten. Trash of all colours. The graffiti on a wall spelling out “It Will Be Fine.” All these are modest occurrences, contained in Rolke’s almost abstract snapshots, a personal archive of phenomena.

You may remember the 1987 Polish comic book “Tytus, Romek i A’Tomek,” where the principal character must pass a test of “sensitivity to the beauty of the surrounding world.” His friends bring him to a rundown street to look at a heap of colourful garbage. The character of the comic book is disgusted but the author’s comments read: “If Tytus had the soul of an artist, he would see glorious compositions instead of filth. Vertical lines counterbalance horizontal lines. The combination of colours is perfect.” Rolke seems to follow this convention. Speaking of the works in the series “It Will Be Fine,” he references Marcel Duchamp and his ready-mades. He talks about works of art hidden in urban alleys, which he likes to uncover on his strolls with a camera in hand. He talks about ready-to-use images which could be brought from the film directly to the canvas. And yet, does the aesthetic exhaust the potential of the photographs? No. After all, everybody knows that it will not be fine, not in the way that seemed possible in the 1990s. Social change has not miraculously transformed our cities or eliminated social divides. Tadeusz Rolke knows that it is not necessary to tell the story in the same terms as were applicable almost 30 years ago. This time around, what matters is kept under lock and key, hidden behind a curtain.