Otwarcie wystawy Janka Simona „Syntetyczny folklor”

[For English scroll down]
Janek Simon
„Syntetyczny folklor”
22/02—19/05/2019
Kuratorka: Joanna Warsza

W 2015 Janek Simon wydrukował w domu, na drukarce 3D, własną retrospektywę w formie abstrakcyjnego wzoru, porządkującego jego różne pasje i zainteresowania: od globalizacji i geografii politycznej, przez sztuczną inteligencję, spekulacje finansowe, strategie DIY, teorie postkolonialne, po najnowszą – syntetyczny folklor. Wystawa, tak jak ten obraz, odszyfrowuje i mapuje piętnaście lat twórczości artysty. Znajdą się na niej m.in. kolekcja obrazów zebranych na cmentarzysku statków w Indiach, wizualizacja budżetu Polski, nowe prace na temat psychodelii czy sztucznej inteligencji, domek z dzieciństwa (zbudowany na podstawie błędnych obliczeń kalkulatora), a także dokumentacja działań kuratorskich i społecznych.

Wystawa ma wiele warstw: można ją oglądać, czytać i doświadczać jej na wielu poziomach: jako podróż, esej, algorytm lub abstrakcyjny obraz. Otwiera ją tytułowy świat syntetycznego folkloru, a w nim rzeźby zlepione z różnych form etnicznych oraz mozaiki, których abstrakcyjne wzory wygenerowane zostały przez algorytmy łączące motywy z Indii, Afryki, Ameryki Południowej, Europy i z Polski. Tradycja i kultura nie są homogeniczne, a tworzone kolektywnie w złożonych procesach poprzez wymianę i zapożyczenia. Syntetyczny folklor stawia pytania o to, czy i jak sztuczna inteligencja może nas uchronić przed pułapkami homogenizacji, ksenofobii i esencjalizmu. Jak miałby wyglądać nowy uniwersalizm w czasach polityki tożsamości?

Kolejnym powracającym tematem Simona jest geografia kulturowa. Co to właściwie znaczy, że coś jest blisko lub daleko? Na przykład z Warszawy do New Delhi leci się dziesięć godzin, tyle samo trwa podróż do odległej wioski w Bieszczadach. Przestrzeń jest określona nie tylko przez technologie transportu i kartografię, ale także przez interesy ekonomiczne, politykę i antropogeografię. Janek testuje własne sposoby badań przestrzennych, oparte nie na kilometrach, ale raczej na minutach, narracji, przywileju lub kompresji czasowo-przestrzennej.

Inny cykl prac opowiada o wędrówce sprzętów elektronicznych przez świat, o globalnym obiegu i nadużywaniu materii: od ich początku w chińskiej dolinie krzemowej w Shenzen, gdzie produkuje się m.in. iPhony, po nieuchronny koniec na wysypisku e-złomu Alaba w Lagos, w Nigerii, gdzie jednocześnie powstało kino Nollywood. Wiele prac dotyczy przepracowania historii Polski, jak chociażby projekt 1985 z tezą, że komunizm w Polsce skończył się wraz z nastaniem ery handlu walizkowego, kaset wideo, telewizji satelitarnej i liberalizacji polityki ekonomicznej.

Seria „Morze” przedstawia natomiast wyparte polskie aspiracje kolonialne, powracające dziś w marzeniach o hegemonii w regionie, budowie rzecznych autostrad i idei Międzymorza. Na wystawie znajdzie się też sala psychodeliczna, a w niej domek z dzieciństwa artysty, w którym utopia cybernetyki spotyka się z dystopią technoliberalizmu. Między tym wszystkim po podłodze pełzają robotyczne chleby.

Retrospektywa prowadzi ścieżkami Janka Simona, przedstawiając po raz pierwszy w tak wyczerpujący sposób jego pasjonującą twórczość i życie napędzane ciekawością, erudycją, chęcią przygód, od czasu do czasu wspieraną przez instytucje sztuki takie jak Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, dla którego została przygotowana.

Koordynacja wystawy: Joanna Manecka, Anna Dąbrowa

23/02/2019 (sobota)
15:00
Oprowadzanie kuratorskie Joanny Warszy

16:30
„Artysta jako żywy algorytm”
Wykład Mohammada Salemy

Zdjęcie w tle: Janek Simon, „Bez tytułu”, 2015, z kolekcji Fundacji Sztuki Polskiej ING

Partnerzy medialni wystawy:
Radio TOK FM, Co Jest Grane24, AMS, K MAG, Aktivist


Janek Simon
"Synthetic Folklore"
22/02—19/05/2019
Curator: Joanna Warsza

In 2015, Janek Simon fabricated at home a 3-D printed retrospective of his work with various abstract patterns, which organized his various interests and passions: from globalization and political geography, through artificial intelligence, financial speculations, DIY strategies, postcolonial theories, to the most recent one: synthetic folklore. Like that overall formed picture, this exhibition maps and decodes the last fifteen years of the artist’s work. It features a collection of paintings recovered from a ship graveyard in India, a visualization of the Polish national budget, new works on psychedelia and AI, a little house from childhood built with incorrect measurements, as well as a documentation of the artist’s curatorial and community work.

The exhibition is multilayered and can be viewed, read, and experienced in a number of ways: as a voyage, an essay, an algorithm, or an abstract picture. It opens with the eponymous world of synthetic folklore, with sculptures and mosaics from ethnic forms, their abstract patterns generated by algorithms combining motifs from India, Africa, South America, Europe, and Poland. Tradition and culture are not homogeneous, but rather produced collectively through complex processes of exchange and appropriation. Synthetic folklore raises questions about whether and how AI can protect us from the pitfalls of homogenization, xenophobia, and essentialism. Can we imagine a new universalism in an era of identity politics?

Cultural geography is another of Simon’s recurring themes. What does it really mean that something is far or near? Flying from Warsaw to New Delhi takes ten hours, as long as a trip to a remote village in the Bieszczady Mountains. Space is defined not only by transport technologies and cartography, but by economic interests, politics, or anthropogeography. Janek tests his own methods of spatial research, based on minutes, narratives, privilege, or spatiotemporal compression rather than kilometers or miles.

Another series of works deals with the migration of electronic goods around the world and the global circulation of matter: from their birth in the Chinese Silicon Valley of Shenzen, where iPhones are manufactured, to their death at the Alaba e-junkyard in Lagos, Nigeria, home to Nollywood cinema. Many of the works critically engage with the history of Poland, such as Project 1985, with the argument that communism ended with the rise of street commerce, videotapes, satellite TV, and economic liberalization. Repressed Polish colonial aspirations, returning today in chimeras of regional hegemony, mass-use inland waterways, and the Intermarium concept, are represented in the series "The Sea". Moreover, the exhibition features the psychedelic room, with a little house from the artist’s childhood, where the utopia of cybernetics meets the dystopia of techno-liberalism. Robotic bread creeps on the floor amid all this.

The retrospective follows Janek Simon’s paths, presenting, so comprehensively for the first time, his fascinating work and life, driven, as they are, by curiosity, erudition, and love of adventure, supported from time to time by institutions such as the Centre for Contemporary Art Ujazdowski Castle, where it is staged.

Coordination: Joanna Manecka, Anna Dąbrowa

23/02/2019 (Saturday)
15:00
Curatorial tour by Joanna Warsza

16:30
"A Portrait of the Artist as Living Algorithm"
Lecture by Mohammad Salemy

Background photo: Janek Simon, "Untitled", 2015, from the collection The ING Polish Art Foundation

Media partners:
Radio TOK FM, Co Jest Grane24, AMS, K MAG, Aktivist